Lezen: Jesaja 60:1-16
Matteüs 2:1-12
Gemeente,
Het is verleidelijk om de oproep van Jesaja om te schitteren als een gebod voor de individuele gelovige te beschouwen. Drie Koningen zullen immers wel geschitterd hebben. Zo is en wordt er vaak ook in kerken over gepreekt. Mooi optimistisch en als je succes hebt dan bewijst dat maar weer eens dat God je handelen welgevallig is.
Maar het slaat de plank over de betekenis van dit Bijbelgedeelte helemaal mis. De oproep is niet tot een mens gericht, zelfs niet tot een koning. De oproep is tot een stad gericht. Niet zomaar een stad, maar een bijzondere stad met een bijzondere taak. Het gaat hier om Jeruzalem, het Jeruzalem van na de ballingschap, het Jeruzalem waar de Tempel van de God van Israël weer herbouwd wordt. Wij vergeten zo gemakkelijk het uitermate bijzondere van die Tempel en daarmee van die stad.
Wij kennen in onze wereld geen overvloed van Tempels met godenbeelden, voor elk probleem een andere god met een andere Tempel en andere riten en andere offers. Daar tussen stond Jeruzalem met een Tempel waar je een God kon ontmoeten voor alle problemen die maar voorstelbaar zijn. Maar daar stond geen beeld van die God. De manier waarop de meeste problemen kunnen en konden worden opgelost was te vinden in de richtlijnen van die God voor een menselijke samenleving, die richtlijnen die in die Tempel werd bewaard als een heilig geschenk dat de mensheid had gekregen van die God. Voor een wereld vol van de Liefde, een wereld van delen, van recht en gerechtigheid, een wereld vol vrede en de keus voor het leven. Die richtlijnen maakte die Tempel tot het middelpunt van de aarde, die richtlijnen en die Tempel maakten dat Jeruzalem kon gaan schitteren voor alle volken.
Paulus benadrukt in zijn brief aan de Efeziërs dat het verhaal van de bevrijding, zoals Israël dat door de woestijn heen had beleefd, ook voor de Heidenen geldt. Ook wij Heidenen worden uitgenodigd om, door mee te gaan in het verhaal van Jezus van Nazareth, aan die bevrijding deel te gaan nemen. Zodat uiteindelijk alle volken op aarde mee gaan doen aan dat geweldige verhaal van eerlijk delen. Een verhaal waarin alle mensen gelijk kunnen meedoen, waar geen onderdrukking meer is, waar geen sprake is van arm of rijk, maar iedereen deelt, waar geen sprake is van machtig of onderdrukt, maar iedereen ook de macht en verantwoordelijkheid deelt. We weten het uit het kerstverhaal, dan is er vrede op aarde en in mensen een welbehagen. Het Nieuwe testament verschilt dus niet van het Oude, dat klinkt dus ook door in het verhaal van die magiërs.
Dat verhaal over die magiërs is eigenlijk een tweede kerstverhaal. Per slot van rekening viert een groot deel van de Christenheid het kerstfeest gelijk met het feest dat wij soms Drie Koningen noemen. Dit kerstverhaal is het verhaal zoals Matteüs dat heeft opgeschreven. Toen Jezus was geboren in Bethlehem kwamen er magiërs in Jeruzalem aan die de nieuwe Koning van de Joden zochten. In de Roomse Kerk spreekt met graag over drie Koningen Volgens de Protestantse geleerden, die het ook bij de vertaling gewonnen hebben, is het beter te spreken van magiërs, astrologen.
De orde van deze magiërs werd al genoemd bij de profeet Daniël. Ze hadden een ster gezien waarvan de verschijning werd uitgelegd als een teken dat er een nieuwe koning in Israel was geboren. In onze dagen zeggen we misschien dat hun een lichtje opgegaan was. Overigens is er nog een parallel te vinden in de Bijbel. Toen Abraham gestorven was werd hij begraven door twee van zijn zonen, Ismaël en Izaäk. Zij verdeelden zijn bezit. Maar er bleken nog 6 zonen van Abraham te zijn, die had hij verwekt bij de slavin Ketura, dat betekent wierook. Die zonen werden met geschenken heengezonden naar het oosten. Soms zeggen geleerden dat de magiërs afstammelingen zijn van de zonen van Ketura die nu met dezelfde geschenken terug keren. Abraham immers zou de vader van vele volken worden en die vele volken zouden zich naar Jeruzalem wenden en de richtlijnen van de God van Israël volgen de Naam van de enige Heer van de aarde loven.
Die magiërs gingen naar het paleis van Herodes. De magiërs waren vergeten dat je voor een echte koning van Israel niet in een paleis moet zijn maar op de akker die de familie van de Koning bij de verdeling van het land onder Jozua had gekregen en elke 50 jaar weer terug zou moeten krijgen. Daar had ook ooit de profeet Micha op gewezen. Op die manier zou de leer van Mozes, zorgen voor bevrijding van de armen.
Dat duidelijk maken is immers ook het doel van Matteüs. Toen de magiërs hun geschenken hadden gebracht in Bethlehem snapten ze wel dat ze niet bij die koning Herodes moesten zijn, dat er heel wat anders aan de hand was en ze gingen langs een andere weg terug. Het verhaal gaat dus niet over het voorspellen van wat dan ook uit de stand van de sterren. Dat verhaal gaat over de droom van Israel dat Koning David, het huis van David, de opvolger van David dus, door de hele wereld erkend zou worden als de echte heerser van Israel. Herodes was niet langer de echte koning van Israel, de echte koning was geboren in Bethlehem zoals de profeten hadden voorzegd. In de diepste duisternis van de Romeinse bezetting, die naar eigen willekeur koningen op de troon van Israel had gezet, komt het bericht dat de hoop die profeten in het bangst van de ballingschap hadden uitgesproken vervuld zou worden.
De bevrijding van de armen is eindelijk aangebroken. Toen Jezus was geboren in Bethlehem, toen begon het en vandaag de dag mogen wij er aan mee gaan doen. Dat is pas kerstfeest vieren en dat kan elke dag opnieuw. Dat moet ook elke dag weer opnieuw. De kortzichtigheid en de hebzucht van mensen maken dat de weg die God gewezen heeft maar langzaam wordt bewandeld door de mensheid.
Wij vergeten vaak alle mensen op aarde te beschouwen als broeders en zusters. Wij vergeten dat ook andere volken de weg van de God van Israël volgen en dat minderheden ook in schijnbaar keurige vreedzame landen wreed vervolgd kunnen worden. En als wij anderen niet zien als zusters en broeders raakt hun lijden ons ook niet. Maar als wij dat wel zien dan lijden we mee en zoeken wanhopig naar wegen om onze broeders en zusters van hun lijden te verlossen. Plaatselijk hebben we daar de diaconie voor en landelijk Kerk in Actie. En dat de kerk uit de hele wereld samen kan optreden en vragen om recht en gerechtigheid blijkt ook wel uit het kerkasiel in buurt en kerkcentrum Bethel in Den Haag.
Ruim 700 voorgangers uit allerlei richtingen helpen de voortdurende kerkdienst op gang te houden. Voorgangers uit onze buurlanden sluiten zich bij hen aan en zelfs uit Amerika gingen een emeritus predikant voor en kwam er onverwacht steun. Uit tal van landen hebben kranten en tv stations verslag gedaan van het kerkasiel en de grote tv stations en persbureaus volgen het. Wij mogen daaraan meedoen maar het mag ons ook inspireren om in onze eigen plaats het lijden van mensen te zien en naast hen te gaan staan.
Want als dat overal in de wereld gaat gebeuren dan wordt de aarde pas echt mooi, dan breekt eindelijk de vrede aan en zal de aarde zo mooi worden dat God hier zelf zijn tenten zal willen spannen. Aan die wereld mogen wij meewerken. Er is nog veel werk te doen, opstaan dus en aan het werk. Veel heil en zegen voor het komende jaar.
Amen
Preken 
Geef een reactie