In de Basisgroep vertellen we elkaar meestal wat een thema, een verhaal of een boek met onszelf doet. Een enkele keer is er dan ook wel eens een filosofisch verhaal maar theologische verhalen zijn we wat ontwend, misschien kriebelt het zelfs wel vanwege de dikke en deftige verhalen die we in het verleden hebben gehoord. Nu is het zo dat ik gegrepen ben door die theologische verhalen, het geloof in de komst van een betere wereld is misschien zelfs het beste onder woorden te brengen in de vorm van een hervertelling van de oude verhalen in de taal van onze tijd. Op Pinksteren is er sprake van het horen vertellen door ieder in zijn eigen taal, dus ook wij kunnen die poging wagen.
Wat wordt ons nu verteld? In de Bijbel gaat het over het Wekenfeest. Na 7 maal 7 dagen begint op de eerstvolgende dag een groot feest. Het feest van de vijftigste dag en aan de Griekse vertaling er van ontlenen wij de naam Pinksterfeest.
Net als Pasen, waar we beginnen te tellen, en het loofhuttenfeest in het najaar is Pinksteren een oogstfeest. Met Pasen wordt de eerste oogst van de gerst gevierd en met Pinksteren de eerste oogst van de tarwe. Bijna elke cultuur in de wereld kent oogstfeesten, het wordt tijd de goden te danken voor de overvloed die ze weer geschonken hebben, als je dat goed doet dan geven ze het komende jaar wellicht weer een goede oogst. Maar voor de Hebreeën was dat toch een rare redenering. God liet immers de regen waarvan ieder afhankelijk is regenen over de gelovigen maar net zo veel over de ongelovigen en goddelozen. Bovendien is die God niet om te kopen.
Die oogstfeesten moesten dus in de cultuur van Israël wel een andere betekenis krijgen. En dat kregen ze dus ook. Met Pasen werd de bevrijding uit Egypte gevierd. Centraal staat dan de maaltijd die herinnert aan de laatste maaltijd van het volk in Egypte. Ze hadden een lam geslacht, het vlees gebraden en het bloed aan de deurposten gesmeerd. Toen stierven alle eerstgeborenen in Egypte behalve daar waar het bloed van het lam aan de deurposten zat. Met niet te bederven ongezuurde broden werd het volk de woestijn ingejaagd.
Op het Wekenfeest werd dan gevierd dat het volk in die woestijn een set richtlijnen voor een menselijke samenleving had gekregen. Centraal daarin staat dat je je naaste lief moet hebben als jezelf omdat dat de manier is waarop je de God van Israël lief kunt hebben boven alles. In het loofhuttenfeest werd dan gevierd dat het volk de tocht door de woestijn heeft kunnen overleven, ze woonden in gammele tenten die van takken en bladeren opnieuw worden gebouwd tijdens dat feest.
Maar bij ons staan Pasen en Pinksteren centraal. En de vijftig dagen die er tussen zitten hebben misschien toch een meer dan getalsmatige betekenis. In die set richtlijnen die het volk had gekregen in de woestijn staan ook een paar regels die betrekking hebben op het omgaan met de aarde. Elke 7 jaar moest de aarde een jaar braak blijven liggen en moest het volk leven van wat er spontaan ging groeien in dat jaar. Als dat 7 keer was gedaan dan brak in het vijftigste jaar het jubeljaar aan, de slaven werden vrijgelaten, het land dat van de familie was werd weer teruggegeven en nog een extra jaar mocht het land, en de dus de mensen, rusten van alle arbeid. Dat zogenaamde sabbatsjaar was lang niet gehouden en volgens de profeten had de ballingschap in Babel net zolang geduurd tot alle vergeten sabbatsjaren waren ingehaald, daarna werden de ballingen vrijgelaten en konden ze terugkeren naar hun land.
De 7 maal 7 weken en het feest op de vijftigste dag herinnert ons aan dat verhaal en de richtlijn de aarde niet uit te putten maar de opbrengst te gebruiken om te delen met elkaar.
Die volgelingen van Jezus van Nazareth hadden zich die 49 dagen elke dag opgehouden in de Tempel van Jeruzalem. Daar werd geofferd en daar werd ook gestudeerd op die richtlijnen uit de Woestijn, toen Jezus op 12 jarige leeftijd volwassen was geworden had hij er ook gestudeerd. Langzaam was het tot die volgelingen doorgedrongen dat die offers bedoeld waren om samen te delen en niet om een God in leven te houden. De vijftigste dag was het uitgelezen moment om iets nieuws te beginnen, het vormen van groepen mensen die met elkaar en voor elkaar zouden zorgen en alles zouden delen. Jezus was immers met Pasen herkent als de opgestane die je herkent bij het breken van het brood. Zo kan hij dus verder leven in zijn Koninkrijk waar je alvast mee mag beginnen.
Mij grijpt dit verhaal nog steeds aan, alle honger, alle dorst, alle armoede, alle geweld in de wereld zou dus kunnen verdwijnen als we iedereen zou kunnen meekrijgen in die beweging van Liefde, van zorg voor elkaar en aandacht in de eerste plaats voor de armsten.
Alles over de Basisgroep: de website
Preken 
Geef een reactie